Do bezpośrednich konsekwencji frustracji zaliczamy następujące: (1) podniecenie (i napięcie), (2) destruktywność i agresja, (3) apatia, (4) fantazjowanie, (5) stereotypia oraz (6) regresja. Wynika stąd, że ważną rzeczą jest poznanie zachowania ludzi, gdy na ich drodze do celu powstaje jakaś przeszkoda.
Mechanizmy obronne są to. nawykowe sposoby radzenia sobie z długotrwałymi konfliktami. Do mechanizmów obronnych, występujących w codziennym zachowaniu, zaliczamy następujące: racjonalizację, projekcję, identyfikację, reakcję upozorowaną, dysocjację, wyparcie i substytucję. Lista ta nie jest kompletna, a granice między tymi mechanizmami nie są ostro zarysowane. Mechanizmy obronne mają dwa wspólne cele: obronić daną jednostkę przed nadmiernym lękiem oraz podtrzymać jej szacunek dla siebie samej. Służą one tym celom i wywołują redukcję napięcia za pomocą oszukiwania siebie samego, ukrywania swych impulsów oraz maskowania motywów.
Wiele problemów osobistych można rozwiązać racjonalnie, tj. biorąc pod uwagę materiał dowodowy, dostępne możliwości oraz konsekwencje każdej z tych możliwości. Jasny, logiczny wybór jest jednak trudny z dwóch powodów: (1) własne emocje i uprzedzenia człowieka często przeszkadzają w dokonywaniu takiego wyboru, (2) przyszłość jest niepewna, tak że zawsze istnieją niewiadome i trzeba ryzykować. Dlatego w takich przypadkach często interweniują mechanizmy obronne. Gdy mechanizmy te są używane w sposób umiarkowany i nie wykluczają bardziej realistycznego sposobu stawiania i rozwiązywania problemów, mogą one wzmagać poczucie zadowolenia z życia i w ten sposób służyć użytecznym celom, chroniąc niekiedy człowieka, dopóki nie będzie on mógł dojść do realistycznego rozwiązania. Działania oparte na mechanizmach obronnych nigdy nie mogą być naprawdę zadowalające, ponieważ są one wywołane przez motywy związane w sposób irracjonalny z obronnym zachowaniem.
Leave a reply