Ponieważ odpowiedzi zależą od tego, w jakim kontekście zadaje się pytanie, i ponieważ zależą tak bardzo od formy pytania i słów w nim użytych, nigdy nie można interpretować jednoznacznie wyniku procentowego urziętego z osobna, jednakże wyniki kolejnych ankiet, powtarzających to samo pytanie, wskazują na istnienie pewnych tendencji i częsta dają dużo interesujących informacji.

Oprócz pytań z odpowiedziami do wyboru stosuje się także pytania z odpowiedziami swobodnymi, tzw, pytania otwarte. Ta metoda ma istotne zalety, chociaż wymaga nieco bardziej wykwalifikowanych ankieterów (którzy powinni zapisywać odpowiedzi w sposób możliwie najbardziej dosłowny), a także analiza statystyczna wyników jest wtedy trudniejsza. Przede wszystkim forma swobodnej odpowiedzi ułatwia interpretację sensu pytania przez odpowiadającego. Pozwala ona również zrozumieć znaczenie odpowiedzi. Odpowiedzi typu „tak – nie’’ często mają ukryte znaczenie.

W wielu badaniach opinii publicznej stosuje się obecnie zarówno pytania otwarte, jak i pytania z odpowiedziami do wyboru. Sądzi się na przykład, że pytania otwarte nadają się do badań wstępnych, i że ułatwią określenie, jakie odpowiedzi należałoby dać jako ustalone alternatywy do wyboru w badaniach zasadniczych. Następnie wnioski z tych badań znowu powinno się przestudiować za pomocą bardziej szczegółowych wywiadów (Lazarsfeld, 1944).

Problem doboru próbki. Właściwie przeprowadzone badanie opinii publicznej jest podobne do wszelkich innych badań naukowych Musi być starannie zaplanowane, aby przyniosło niedwuznaczne rezultaty. Rozpatrywaliśmy już niektóre wątpliwości związane z formą pytań ankietowych. Jest ważne, abyśmy wiedzieli, w jaki sposób odpowiadający rozumie nasze pytania, w jakim stopniu opinia jego jest przemyślana i oparta na znajomości faktów, z jak silnym przekonaniem daje swą odpowiedź i co przez nią rozumie. Lecz jest również ważną rzeczą, abyśmy nasze pytania zadawali właściwym ludziom. Selekcja osób, od których chcemy uzyskać odpowiedź, jest to problem doboru próbki, (sampling). Chociaż poczyniliśmy wielkie postępy w tej dziedzinie, nasze metody doboru próbek nie są jeszcze niezawodne.

Leave a reply

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>