Monthly Archives Lipiec 2017

Z bardziej skrajną formą odrzucenia behawioryzmu spotykamy się w różnych odmianach fenomenologii, egzystencjalizmu oraz psychologii humanistycznej. Na przykład, eksperymentalna fenomenologia Fritza Heidera (1958) została przez niego nazwana psychologią „naiwną” Bierze ona rzeczy takimi, jakimi ktoś je widzi i nie próbuje sprowadzić ich do innego poziomu wiedzy. Znaczy to, że mówiąc o doznaniach subiektywnych, nie trzeba odbiegać daleko od nich i sprowadzać ich do fizjologii czy chemii, aby je „wyjaśnić”. Egzystencjalizm i psychologia humanistyczna skłonne są odrzucać podejście biologiczne charakterystyczne dla psychologii amerykańskiej, widząc problemy psychologii raczej w kategoriach ludzkich wartości, ludzkich zainteresowań, niepowtarzalności jednostki, sensu jej życia oraz przeznaczenia.

Wolpe podaje, że uzyskał wysoki procent pomyślnych rezultatów, stosując wobec ludzi metody terapeutyczne opracowane według tej teorii. Adaptując tę teorię do potrzeb psychoterapii ludzi, Wolpe zaczyna od ustalenia hierarchii sytuacji wzbudzających lęk w pacjencie, tj. wykrywa za pomocą wywiadu i dyskusji, jakie sytuacje wywołują najgwałtowniejsze reakcje, a jakie wywołują jedynie lekki niepokój. Zaczynając od najmniej niepokojących sytuacji, które odpowiadają trzymaniu kota w odległym pomieszczeniu, przezwycięża łagodny lęk, sprawiając, że miejsce jego zajmuje zwykle odprężenie lub reakcja pozytywna. Pacjent, przechodząc stopniowo całą hierarchię sytuacji lękowych w tempie odpowiednim dla siebie, jest w końcu zdolny reagować w sposób adekwatny na sytuację, która była dla niego najbardziej niepokojąca czy przerażająca, pozbywając się irracjonalnych nerwicowych objawów.

II wojna światowa była świadkiem powstania wielu skomplikowanych instrumentów, takich jak urządzejnia radarowe służące do wykrywania samolotów oraz urządzenia dźwiękowe stosowane przy wykrywaniu okrętów podwodnych. W kabinie samolotu pojawiło się mnóstwo aparatów wskaźnikowych, niemal zbyt wiele, by jeden człowiek mógł śledzić tarcze ich wszystkich. Pilot, musiał jednak odczytywać i rozumieć wskazania właśnie tych wszystkich instrumentów. Gdyby błędnie od- działania maszyny z człowiekiem. Jeśli maszyna jest zaprojektowana starannie, odpowiednio do fizycznych wymiarów i możliwości fizjologicznych i psychologicznych człowieka, praca będzie wykonywana lepiej.

Badania, przeprowadzone przez HovIan- da, Lumsdaine’a i Sheffielda (1949) miały na celu ustalenie, która metoda przekonywania jest bardziej skuteczna: przedstawienie tylko jednego stanowiska czy też obu, przy czym faworyzuje się jedno z nich. Badania te prowadzono pod koniec II wojny światowej, gdy chodziło o to, aby amerykańscy żołnierze nie spodziewali się, że wojna z Japończykami zakończy się wkrótce po zakończeniu wojny w Europie.