Rosenberg (1960a, 1960b) postawił hipotezę, że silna i nieodwracalna zmiana emocjonalnego komponentu postawy spowodowałaby reorganizację związanych z nim przekonań o charakterze poznawczym Badani (22 studentów Uniwersytetu Yale) określili najpierw swoje reakcje emocjonalne na twierdzenia dotyczące pewnych zagadnień, a następnie poziom swego zainteresowania tymi zagadnieniami, których w sumie było siedem: prawo robotników do strajku, program gospodarki miejskiej, zmiana polityki Stanów Zjednoczonych na bardziej ugodową w stosunku do ZSRR, wprowadzenie powszechnych państwowych ubezpieczeń na wypadek choroby, zamieszkanie w Los Angeles, przenoszenie się Murzynów do dzielnic zamieszkanych przez białych >raz połączenie się Stanów Zjednoczonych i Kanady w jedno państwo Tematem eksperymentu była modyfikacja postaw osób .badanych poprzez zmianę jedynie uczuciowego komponentu postawy w dziedzinie, w której przejawili wysokie zainteresowanie, i w dziedzinie, w której wykazali mały stopień zainteresowania.
W tydzień czy dwa potem u połowy badanych (jedenastu dobranych ze względu na ich dużą podatność na hipnozę) zmieniono ich stosunek emocjonalny do tych zagadnień przez zasugerowanie im pod hipnozą, że ich reakcje emocjonalne powinny się zmienić w określony sposób, lecz że powinni oni zapomnieć po obudzeniu się z hipnozy, że podsunięto im taką sugestię. Z jedenastoma pozostałymi badanymi postępowano podobnie, lecz bez zastosowania hipnozy. Zmiana stosunku uczuciowego mogła być z negatywnego na pozytywny lub z pozytywnego na negatywny. Tak więc badany, który twierdził stanowczo, że robotnicy mają prawo do strajku, mógł otrzymać sugestię, aby myśl o strajku robotników zawsze wywoływała w nim uczucie przygnębienia: natomiast badanemu, który miał pewne zastrzeżenia co do przenoszenia się Murzynów do dzielnic zamieszkanych przez białych, można było powiedzieć pod hipnozą, aby sama myśl o Murzynach przeprowadzających się do ,.białych” dzielnic darzyła go poczuciem szczęścia i radości. U sześciu badanych zmieniano stosunek emocjonalny z negatywnego na pozytywny, u pięciu z pozytywnego na negatywny. Zwróćmy uwagę, że badanemu mówiono, że powinien inaczej reagować uczuciowo: nie mówiono mu nic o zmianie jakichkolwiek przekonań.
W tabl. 20-1 przedstawiono rezultaty dotyczące postaw wobec zagadnień, dla których badani wyrażali duże zainteresowanie. Zwróćmy uwagę, że we wszystkich porównaniach badani z grupy eksperymentalnej zmienili swe związane z uczuciami postawy poznawcze bardziej niż badani z grupy kontrolnej, co oceniano zarówno na podstawie wielkości ogólnej zmiany struktur poznawczych, jak i na podstawie zmiany doniosłości danego zagadnienia jako źródła satysfakcji dla badanego, czy też na podstawie zmiany oceny proponowanych środków, mających na celu osiągnięcie wspomnianych wartości. W tych dziedzinach, w których nie dokonywano żadnych manipulacji postawami, badani
Leave a reply