Na czym polega frustracja?

Warunki życia nieuchronnie wystawiają na ciężkie próby naszą osobowość, chociaż mamy wiele sposobów na to, aby radzić sobie z pojawiającymi się problemami. Nasze motywy nie zawsze łatwo jest zaspokoić: są przeszkody, które trzeba pokonać, braki, które trzeba uzupełnić, alternatywy, między którymi trzeba wybierać. Nawet, jeśli pragnienia są możliwe do zrealizowania, często musi upłynąć wiele czasu, zanim zostaną spełnione, a to krzyżuje nasze plany: ilekroć zmierzające do celu nasze zachowanie napotyka utrudnienia w postaci jakiejś przeszkody, stajemy wobec konfliktu lub frustracji/ Zakres frustrujących sytuacji rozciąga się od drobnych przykrości do poważnych klęsk i rozczarowań. W przypadkach, w których ogarnia nas bezradność i brak nadziei, szczególnie ostro odczuwamy cały ciężar frustracji.

Kupiec ma umówione spotkanie z klientem, który nie lubi, by mu kazano czekać. Niespodziewany telefon spowodował pewne opóźnienie, więc kupiec pędzi do swego wozu, by w parę sekund uruchomić silnik. Kilka razy naciska starter, lecz motor nie chce zapalić. Klnie głośno, wyskakuje z wozu i trzaska drzwiami. Mówimy, że jest sfrustrowany. Co przez to rozumiemy?

Zdarzenie frustrujące jest to takie zdarzenie, które blokuje, opóźnia lub w inny sposób zakłóca działanie ukierunkowane na cel. To, że samochód nie chce ruszyć z miejsca, jest dla kupca zdarzeniem frustrującym. Jego plany zostały pokrzyżowane, powstał więc nowy problem, jak uruchomić wóz.

Psychologowie i laicy używają czasami słowa „frustracja” dla określenia stanu zamiast zdarzenia. Chodzi o to, że gdy na drodze do celu pojawi się przeszkoda, człowiek jest zmieszany, zawiedziony, rozdrażniony. Gdybyśmy spytali go, co czuje, mógłby odpowiedzieć, że czuje się „rozgniewany i sfrustrowany” Jego wypowiedź implikuje, że frustracja jest to pewien stan przykrej emocji. W tej książce będziemy się jednak trzymać takiego znaczenia słowa „frustracja”, które określa raczej- udaremniające okoliczności niż ich następstwa.

Frustrująca, czyli udaremniająca sytuacja stwarza problemy Frustrujący problem istnieje wówczas, ilekroć zostało wywołane zachowanie zmierzające do celu, lecz coś przeszkadza w osiągnięciu zaspokojenia. Problemy takie powstają na skutek przeszkód, braków i konfliktów.