Z punktu widzenia dynamicznej interpretacji osobowości zasadnicze znaczenie ma tu pogląd, że te trzy hipotetyczne części osobowości często są ze sobą w niezgodzie: ego odkłada na później przyjemności, które id chce mieć zaraz: superego walczy zarówno z id, jak i z ego, ponieważ nie biorą one pod uwagę kodeksu moralnego, który ono reprezentuje. Istnieje pewne niebezpieczeństwo związane z myśleniem o tych trzech hipotetycznych częściach osobowości jako o trzech osobach, walczących ze sobą w danym człowieku, jednakże ten podział, jeśli nie posuwać się do przesady, spełnia pożyteczną funkcję, zwracając uwagę na sprzeczne tendencje spotykane zwykle u tej samej osoby 5
Jeśli podział na id, ego i superego ma stać się podstawą dla teorii osobowości biorącej pod uwagę różnice indywidualne, to trzeba wprowadzić znacznie więcej rozróżnień. We współczesnych pracach psychoanalitycznych (Hartman, 1958, Rapaport, 1959) więcej takich rozróżnień wprowadzano w stosunku do ego niż w stosunku do innych części osobowości, chociaż muszą być także różnice w sile impulsów id, a superego można scharakteryzować czasem jako bardziej lub mniej surowe. System ten wymaga w gruncie rzeczy odrębnego oceniania każdej z trzech części (id, ego i superego) z pewnym uwzględnieniem ich wzajemnych oddziaływań.
Jedną z przyczyn faktu, że teoria ta nie znalazła jakiegoś wyraźnego odbicia w metodach pomiaru osobowości, jest to, że istnieją pewne ważne pojęcia, które nie pasują zbyt dobrze do tego trójczłonowego schematu. Lęk, na przykład: jest powszechnie spotykanym czynnikiem motywującym. Chociaż problem panowania nad lękiem należy do ego, może on powstawać wtedy, gdy ego stwierdza „wtargnięcie”’id lub gdy superego przychwytuje ego na jakimś naruszeniu norm nie do przyjęcia dla superego. Dlatego też badanie id, ego i superego w izolacji nie zaprowadziłoby nas dal‘eko. Tak zwane mechanizmy obronne, które rozpatrzymy w następnym rozdziale (rozdział 18), również uważa
Leave a reply