Aczkolwiek teoria Lewina stanowi wariant psychologii postaci, która kładzie nacisk na jedność i całość, autor ten stwierdza wyraźnie, że w zróżnicowanej osobowości człowieka dorosłego istnieje szereg „systemów napięcia” (tension Systems) względnie izolowanych od siebie. Systemy te są jednak w pewnym stopniu uzależnione wzajemnie i to powoduje, że energia może przepływać z jednego systemu napięć do drugiego. Pod wpływem skrajnie silnego stressu systemy te przestają być. izolowane, poziomy energii wyrównują się, następuje zacieranie się nabytych różnicowań i przejście do bardziej prymitywnej organizacji, typowej dla wcześniejszego okresu.
Jest rzeczą naturalną, że dynamiczna teoria Lewina, która kładzie główny nacisk na teraźniejszość, interesuje się konfliktami i sposobami ich rozwiązywania, ponieważ w ten sposób właśnie przejawiają się aktualne problemy osobowości. Później (w rozdziale 18) zapoznamy się z podejściem Lewina do tych problemów.
Pod adresem teorii Lewina można wysunąć to samo pytanie, które stawia się psychoanalizie: jak, zgodnie z tą teorią, należy charakteryzować jednostkę? Jeśli trzeba unikać pojęć klasyfikujących (wobec czego nie można jednostce przypisywać jakichś cech), czy istnieją pojęcia dyspozycyjne, którymi można się posłużyć dla jej scharakteryzowania? Następcy Lewina niewiele uczynili, aby wyzyskać tę teorię dla opracowania jakiegoś sposobu określania osobowości, chociaż poczyniono pewne postępy w badaniu problemu sztywności osobowości, której przyczyną są zbyt silne bariery (Kounin, 1941: Rokeach, 1960), i uwydatniono znaczenie, jakie ma znajomość różnych środowisk (ekologii) oraz społecznych interakcji dla zrozumienia jednostki (Barker i Wright, 1954).
Leave a reply