Poprawę, zachodzącą w trakcie terapii psychoanalitycznej, przypisuje się zwykle trzem głównym doświadczeniom – odreagowywaniu, stopniowemu wglądowi w swe trudności oraz wielokrotnemu przepracowywaniu przez pacjenta swych konfliktów i reakcji na nie.
Odreagowywanie (abreaction) oznacza swobodne wyrażenie wypartej emocji, ponowne przeżycie intensywnego doznania emocjonai- nego. Proces ten bywa również określany’ jako katharsis, jak gdyby pewnego rodzaju oczyszczenie emocjonalne. Z tym aspektem leczenia zetknęliśmy się już przy omawianiu terapii rozładowującej. Takie swobodne wyrażenie emocji może przynieść pewną ulgę, lecz samo nie usuwa przyczyn konfliktu.
Wgląd (insighi) oznacza zrozumienie źródeł konfliktu. Czasami wgląd następuje dzięki przypomnieniu sobie o wypartym przeżyciu, lecz popularny pogląd, że typowa psychoanalityczna kuracja polega na nagłym przypomnieniu jakiegoś dramatycznego epizodu, jest błędny. Kłopoty pacjenta rzadko wypływają z jednego źródła, a wgląd osiąga się dzięki stopniowemu wzbogacaniu wiedzy o sobie. Wgląd i odreagowywanie muszą ze sobą współdziałać — pacjent musi zrozumieć swoje uczucia i odczuwać to, co rozumie. Zmiana nastawienia nigdy nie ma charakteru wyłącznie intelektualnego.
Pacjent, nawet gdy jest na drodze do zdrowia, przechodzi długi kurs reedukacji i rozwiązywania problemów, określany jako przepracowywanie (tuorfcmg through). Stając wielokrotnie wobec tych samych konfliktów, pacjent z pomocą analityka uczy się w swobodnej atmosferze rozmowy reagować w sposób bardziej dojrzały i zgodny z zasadami rozwiązywania problemów, uczy się raczej wychodzić naprzeciw rzeczywistości, niż jej unikać. Dzięki przepracowywaniu, pacjent staje się dostatecznie silny, aby stawić czoło groźbie pierwotnej sytuacji konfliktowej, nie zniekształcając jej, ani nie reagując na nią przesadnym lękiem.
Końcowym rezultatem udanej terapii psychoanalitycznej jest głęboka zmiana osobowości, która pozwoli pacjentowi radzić sobie ze swymi problemami bez nawrotu symptomów, będących przyczyną kuracji: pozwoli to z kolei na spokojniejsze i bogatsze życie.
Leave a reply