W postrzeganiu ludzi ma zastosowanie wiele reguł, które obowiązują także w odniesieniu do spostrzegania przedmiotów. Bliska znajomość i stosunki uczuciowe. Ta sama osoba oglądana przez okulary zniekształcające będzie widziana jako mniej zniekształcona wizualnie, gdy patrzy na nią ktoś bliski (np. współmałżonek), niż gdy będzie na nią patrzał ktoś obcy po nałożeniu tych samych okularów (Wittrełch, 1952). Jeśli fotografia łubianej osoby umieszczona zostanie w specjalnym aparacie z wieloznacznymi wskaźnikami odległości, badany oceni tę odległość jako istotnie różną od odległości fotografii (tej samej wielkości i znajdującej się w tej samej odległości) osoby nielubianej (Ittleson i Slack, 1958), Jeśli bliska znajomość i przyjacielskie stosunki mogą zniekształcić takie sądy per- cepcyjne jak te, które dotyczą wielkości i odległości, to postrzeganie atrybutów społecznych również będzie podlegać zniekształceniom.
Zasada grupowania: strukturalizacja figury i tła. Postrzeganie jednostek należących do jakiejś grupy następuje – jak to ustaliła psychologia postaci – według określonych zasad: podobieństwa, bliskości, ciągłości, zamykania itd. Tak więc, ujmujemy razem ludzi o podobnym wyglądzie, ubraniu czy zwyczajach, zakładając, być może, że mają oni ze sobą więcej wspólnego, niż to wynika z samego zewnętrznego ich podobieństwa. Jesteśmy skłonni uważać, że ludzie, którzy mieszkają blisko siebie lub przestają ze sobą, uznają te same wartości i mają te same przekonania (pojęcie „odpowiedzialności zbiorowej” ma związek z tą tendencją): środowisko społeczne, tak samo jak środowisko materialne, .dzielimy na figurę i tło. Gdy pojawia się jakaś figura w polu naszego spostrzegania, granice zaostrzają się i różnica pomiędzy tym, co należy do figury, a tym, co należy do tła, staje się wyraźna. Możemy więc podzielić świat na „kapitalistyczny” i „komu- nistyczny”, ignorując wiele innych różnic pomiędzy narodami i ustrojami politycznymi.
Leave a reply