Psychologowie prowadzący badania nad swym zawodem

Ze względu na szybki rozwój psychologii jako zawodu oraz wkraczanie psychologów do wielu nowych dziedzin życia Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne z pomocą Narodowej Fundacji Naukowej rozpoczęło niedawno badania nad psychologią jako nauką i nad zawodem psychologa. Aspekty dotyczące nauki przedstawiono w szeregu tomów redagowanych przez Zugmunta Kocha (Koch, lS59a, 1959b, 1959c). Aspekty zawodowe, dotyczące kadr psychologów i ich szkolenia, przedstawił Kenneth E. Clark, przewodniczący komisji odpowiedzialnej za ten dział badań (Clark, 1957). Poniższe uwagi opierają się na wynikach otrzymanych przez Clarka.

Jednym z badanych tematów był przebieg studiów i kariery zawodowej psychologów, którzy – jak uznano na podstawie ocen ich kolegów oraz innych miar – „wnieśli istotny wkład” do psychologii. Stwierdzono, że psychologowie ci, w porównaniu z innymi, którzy otrzymali stopień doktora w tych samych latach, wyróżniali się od początku swej kariery. Kończyli oni wydziały, na których przygotowanie do badań stało na wysokim poziomie, a po uzyskaniu doktoratu pracowali na stanowiskach, które dawały im dostateczną swobodę i pozwalały równocześnie wnieść swój wkład do nauki. Ich pozycja w zawodzie podnosiła się również dzięki temu, że wybierano ich na urzędy w stowarzyszeniach zawodowych, a w literaturze eksperymentalnej często powoływano się na ich prace.

W badaniach tych zajmowano się również różnicami pomiędzy rozmaitymi specjalnościami psychologicznymi. Tak więc stwierdzono, że różne dziedziny specjalizacji nie są jednakowo licznie reprezentowane w różnych typach instytucji, co pokazuje tabl. 21-10 (porównaj z tabl. 21-8). Inne studium wykazało, że u przedstawicieli różnych specjalności psychologicznych stwierdza się dwa odrębne układy wartości: psychologowie eksperymentalni najwyżej cenią badania laboratoryjne, podczas gdy psychologowie kliniczni najbardziej interesują się pracą nad indywidualnymi przypadkami (Thorndike, 1954).

Wśród innych tematów uwzględniono w badaniach nad zawodem psychologa studia nad usługami psychologicznymi w kilku wielkomiejskich obszarach (Milwaukee, Providence, Los Angeles, Atlanta) oraz badania nad studentami psychologii przystępującymi do pracy po uzyskaniu dyplomu.