Psychologia a wychowanie

Jak dotąd, współpraca między psychologią a prawem rozwinęła się jedynie w kilku dziedzinach spośród wielu możliwych. Uczelnie prawnicze, w przeciwieństwie do medycznych, nie wprowadziły zwyczaju dokooptowywania psychologów do swych katedr, dlatego też jest to dziedzina współpracy, której rozwoju można się jeszcze spodziewać w przyszłości.

Psychologia a wychowanie. Psychologia ogólna i psychologia wychowawcza są ściśle ze sobą związane, po części ze względu na ogrom zadań stojących przed pedagogami: zapewnienie odpowiedniego wykształcenia wszystkim dzieciom – wiejskim i miejskim, zdolnym i niezdolnym, oraz rozszerzenie możliwości kształcenia się również na wiek dojrzały. Główne tematy wchodzące w zakres psychologii wychowawczej (różnice indywidualne, uczenie się i pamięć, motywacja, zachowanie w grupie, zdrowie psychiczne oraz osobowość) są to po prostu tematy psychologii ogólnej przedstawione w aspekcie kształcenia i rozwoju. W tym ujęciu tematy te stają się „stosowan e” kiedy rozpocząć nauczanie czytania lub arytmetyki i jak najlepiej je prowadzić, jak poradzić sobie z problemami wynikającymi stąd, że niektórzy uczniowie uczą się wolno, inni zaś szybko które czynności najlepiej wykonywać indywidualnie, które w grupach, jak szkolić nauczycieli itd. Nauczanie stało się dla psychologii jednym z głównych „odbiorców technicznych”. Stosunek między kształceniem a psychologią eksperymentalną jest podobny do stosunku między techniką a fizyką.

Jako specjalność naukowa psychologia wychowawcza zajmuje się badaniami psychologicznymi, które dotyczą wszelkich aspektów wychowania i nauczania. Psychologowie wychowawczy pracują na uniwersytetach i wyższych szkołach pedagogicznych oraz odgrywają ważną rolę w szkoleniu nauczycieli. Psychologowie pracujący w szkołach częściej bywają nazywani psychologami szkolnymi (zamiast psychologami wychowawczymi), ponieważ mają oni specyficzne zadania: badanie testami psychologicznymi, szczególną dbałość o dzieci upośledzone lub potrzebujące opieki profilaktycznej, zajmowanie się specjalnymi problemami z dziedziny poradnictwa, które wymagają utrzymywania stosunków -z klinikami poradnictwa dziecięcego lub placówkami opieki społecznej. Ponieważ omawialiśmy już główne zagadnienia psychologii wychowawczej i w poprzednich rozdziałach pokazaliśmy niektóre zastosowania w dziedzinie nauczania, nie będziemy tu zajmować się bliżej specjalnymi problemami psychologów wychowawczych i szkolnych.