Monthly Archives Czerwiec 2015

Jak wielki nacisk wywiera grupla na swych członków, aby podporządkowali się oni poglądom większości? Wszyscy znamjł sens przysłowia „Skoro wszedłeś między wrony, musisz krakać jak i one”. Dostosowanie się do innych' jest nie tylko dobrym sposobem radzenia sobie w życiu, lecz również sposobem bycia odpowiadającym większości ludzi. Pozostaje do rozstrzygnięcia pytanie, czy nacisk grupy działa w sposób wykraczający poza tę zwykłą skłonność do podporządkowania się i wpływa na sądy jednostki.

Badanie opinii publicznej poza przewidywaniem wyników wyborów znalazło wiele zastosowań w przemyśle i administracji. Jednym z problemów związanych z tymi’badaniami jest kwestia, czy stosować pytania z gotowymi odpowiedziami do wyboru, czy też pytania z odpowiedziami swobodnymi. Pytania, na które daje się swobodną odpowiedź, mają tę przewagę, że ujawniają nam, jak odpowiadający interpretuje pytania i co rozumie przez swą odpowiedź, lecz przeprowadzanie wywiadu jest wówczas trudniejsze.

Drugi kierunek rozwoju badań za pomocą testów różnicujących dąży do skonstruowania zestawu testów nadających się dla szeregu zawodów, z normami 'dla poszczególnych zawodów. Płyną stąd wyraźne korzyści dla poradnictwa zawodowego. Kandydata, który nie był pewny swych zdolności, wystarczyłoby zbadać tylko jednym zestawem testów, co już pozwoliłoby stwierdzić, jak dalece jego zdolności pasują do kilku zawodów, którymi się interesuje.

Aby pokazać, w jaki sposób wpływ rodziców może stać się przeszkodą przy wyborze zawodu, zastanówmy się nad problemami, przed którymi stanęli trzej jedynacy. Przypadek 1. ,,Chcę, aby mój syn poszedł w moje ślad y”. Ojciec Rajmunda otworzył hurtownię towarów kolonialnych, z której był prawdziwie dumny. Znak firmowy jego produktów stał się znakiem wysokiej jakości towaru. Było rzeczą naturalną, że ojciec pragnął, aby Rajmund poprowadził przedsiębiorstwo rodzinne. Lecz ojciec był tak dumny z tego, że zaczął od niczego i sam stworzył całe przedsiębiorstwo, iż syn również mocno zapragnął stworzyć coś samodzielnie. Ojciec nie potrafił zrozumieć, że dla Rajmunda „pójść w ślady ojca” oznaczało: że nie może go zadowolić przejęcie dobrze prosperującego przedsiębiorstwa stworzonego przez jego ojca.

Kariera prawnicza nie była własnym celem Pawia i dlatego nie udało mu się go osiągnąć. Plan ten z jego punktu widzenia był sztuczny, jego własny cel byl realistyczny i osiągnięcie go dawało mu zadowolenie

Jedna z cech ludzkiego zachowania sprawiająca wiele kłopotów polega na tym, że sytuacje, które są do siebie podobne, wywołują u różnych jednostek diametralnie odmienne zachowanie. Chociaż zwykłą reakcją na frustrację jest aktywna agresja, zdarza się również inna reakcja, stanowiąca jej przeciwieństwo – apatia, obojętność, wycofanie się. bezczynność, niedbaiość Badania nad dziećmi z piątej i szóstej klasy wykazały, że dzieci z zaburzeniami mniej zdecydowanie przechodziły do bezpośredniej agresji po frustracji niz dzieci bardziej „normalne”, tj. takie, które wykazywały najmniej symptomów neurotycznych (Zander, 1944).

Do bezpośrednich konsekwencji frustracji zaliczamy następujące: (1) podniecenie (i napięcie), (2) destruktywność i agresja, (3) apatia, (4) fantazjowanie, (5) stereotypia oraz (6) regresja. Wynika stąd, że ważną rzeczą jest poznanie zachowania ludzi, gdy na ich drodze do celu powstaje jakaś przeszkoda.

Człowiek może często ukrywać jakiś motyw przed sobą samym, wyrażając w dobitny sposób motyw wręcz przeciwny. Tendencję tę, zwaną reakcją upozorowaną {reaction-formation), spotkaliśmy w opisanym powyżej eksperymencie nad projekcją, w którym samooceny były czasami kompletnym przeciwieństwem rzeczywistości. Matka niechcianego dziecka może się czuć winną, że nie powitała go z radością i z tego powodu staje się nadmiernie pobłażliwa i troskliwa w stosunku do niego, aby mu dowieść swej miłości, a także, być może, by dowieść sobie samej, że jest dobrą matką.

Jeśli najpierw robimy coś impulsywnie, a następnie to racjonalizujemy, w końcu możemy robić to rozmyślnie – z tych samych powodów, które dostarczyły nam dobrych racjonalizacji. Dzisiejszego ranka, mając umysł zaprzątnięty czymś innym lub dla urozmaicenia, zboczyłem ze swej zwykłej drogi do uniwersytetu. Przy bocznej ulicy zobaczyłem sklep sportowy z interesującą wystawą, której bym nie zobaczył, gdybym wybrał swą zwykłą trasę. Gdyby mnie zapytano, dlaczego poszedłem inną drogą, mógłbym racjonalizować, że chciałem obejrzeć wystawę sklepu sportowego (co nie miało nic wspólnego z wyborem trasy). Jutro znowu mogę się zdecydować ma obranie nowej trasy dla tej rzeczywistej przyczyny, że ciekawi mnie, co zobaczę po drodze. Dzisiajsza racjonalizacja łatwo może stać się jutrzejszą przyczyną.

Cattell sądzi, że za pomocą analizy czynnikowej motywacji wykrył czynniki reprezentujące id, ego i superego (1957, s. 457461), Lecz z taką dowolnością interpretował wykryte zależności, że w istocie rzeczy uzyskane rezultaty nie stanowią przekonywającego potwierdzenia psychoanalitycznej klasyfikacji (przyp, aut.), się za funkcje ego, lecz mają one wiele aspektów związanych zc złożoną wzajemną grą pomiędzy ego, superego i id.

Człowiek jest zwierzęciem społecznym i cierpi, gdy jest izolowany od swych towarzyszy. Warunki współczesnego życia mogą powodować osamotnienie wielu ludzi. Gdy-ludzie zmieniają miejsce zamieszkania – a obecnie przeprowadzają się bardzo często — tracą kontakt z przyjaciółmi i krewnymi. Mieszkańcy nowoczesnych bloków często nie znają ludzi, którzy mieszkają po przeciwnej stronie klatki schodowej, dzieciom często trudno jest znaleźć towarzyszy zabawy. Trzeba więc wprowadzać pewne korektury społeczne, które nie są wcale jakimiś nowomodnymi pomysłami. Na przykład, przedszkole zastępuje wielką rodzinę i towarzystwo dzieci z sąsiedztwa, domy kultury i świetlice zajęły miejsce sąsiedzkich zabaw tanecznych. Tego rodzaju formy współżycia słabości. Doradcy nie powinno się uważać za ostatnią deskę ratunku. Wizyty u dentysty nie odkładamy do chwili, aż nam wypadną zęby. Szukanie pomocy psychologicznej wtedy, gdy jej potrzebujemy, może stać się tak samo przyjętą praktyką, jak pójście do dentysty. Zaburzenia emocjonalne lub osobowościowe nie są niczym bardziej wstydliwym niż dziurawe zęby.