Blog Archives

Wspominaliśmy już, że psychoterapia nie polega wyłącznie na słowach. W przypadku małych dzieci w znacznym stopniu wyzyskuje się ich spontaniczną samoekspresję w zabawie. Zabawa dziecka jest czymś więcej niż ujściem dla nadmiaru energii. Jest ona naturalnym środkiem samowyrażania się, dzięki niej możemy dotrzeć do problemów dziecka.

Codzienne jedzenie jabłka może zapobiec wizycie u neurologa. Jabłka są bogate w bor, pierwiastek pomagający utrzymać normalną aktywność mózgu.

Nigdzie problemy nauki, czystej i stosowanej nie pokrywają się bardziej niż w badaniach nad rozwojem człowieka, ponieważ dorośli są odpowiedzialni za decyzje podjęte w trakcie rozwoju dziecka, a jeśli decyzje te są oparte na nauce, stanowią przykład nauki stosowanej. Są to stare problemy, lecz nowe odkrycia i nowe metody wpływają na sposób, w jaki psychologia zdobywa na nie odpowiedź.

Z teoriami uczenia się ściśle związane są teorie ról, które określają osobowość według sposobu spełniania różnych wymagań, nakładanych przez społeczeństwo na jednostkę jak np. role dziecka, ojca, matki, mężczyzny, kobiety, pracownika, obywatela. Teorie te zbliża do teorii uczenia się przyjmowane w nich założenie, ze organizm ludzki ma dostateczne zdolności przystosowawcze, by dostosować się do rozmaitych ról. Oczywiście, zachowanie związane z określoną rolą musi dana jednostka przyswoić sobie na podstawie własnych doświadczeń ze specyficzną kulturą, w której wypadło jej żyć. Różnica między tymi dwiema teoriami polega głównie na tym, że w teorii uczenia się za przyczynę ciągłości zachowania uważa się nawyk, podczas gdy w teorii rół za główną przyczynę tej ciągłości uważa się niezmienność rół przydzielanych danej jednostce. Trwałość struktury społeczeństwa jest zatem równie ważna, jak trwałość struktury nawyków jednostki (Newcomb, 1950).

Poza tym, że jednostka nie lubi być traktowana jak narzędzie, organizacja pracy na podstawie badań nad ruchami i czasem pracy stwarza inne groźby, realne lub wyimaginowane. Pracownicy mają między innymi następujące zastrzeżenia: .

Ten eksperyment nad odróżnianiem przekształca się w eksperyment nad „frustracją, jeśli uczynić problem nierozwiązalnym, tj. gdy obie karty prowadzą w połowie przypadków do nagrody (wzmocnienie pozytywne), a w połowie zaś do kary (wzmocnienie negatywne), niezależnie od położenia karty – po prawej czy po lewej stronie. Toteż cokolwiek zwierzę wybiera, wybór ten jest „poprawny” tylko w połowie przypadków. Rezultat jest taki, że szczur zmuszony do skakania, wykazuje tendencję do wyrobienia stereotypowego nawyku skakania zawsze w jedną stronę albo w prawo, albo w lewo, nie zwracając już uwagi na to, jaka karta jest tam umocowana. Szczur, po przyswojeniu sobie tego stereotypowego nawyku, jest zawsze w połowie przypadków nagradzany, w połowie zaś karany.

Wybierając zawód, człowiek rozwiązuje ważny problem osobisty. Jeśli ma wybrać mądrze, musi dążyć do zachowania równowagi między swymi celami i wartościami, swymi zainteresowaniami i zdolnościami a możliwościami zdobycia wykształcenia i znalezienia pracy. Doradca zawodowy, jeśli chce jak najskuteczniej pomóc ubiegającym się o poradę, musi przede wszystkim być wrażliwy na osobiste problemy jednostki oraz biegły w stosowaniu technik psychoterapeutycznych (rozdział 19). Po drugie, musi on być dobrze zorientowany w wymaganiach, jakie stawiają poszczególne zawody, w możliwościach uzyskania pracy w każdym zawodzie oraz doskonale znać arsenał testów specjalnych służących do określania zdolności i zainteresowań jednostki. Te dwie role (osobistego doradcy i eksperta w dziedzinie znajomości zawodów) czasami kolidują ze sobą i wśród specjalistów toczą się przyjacielskie spory na temat właściwej między nimi równowagi. Ogólnie przyjęty jest pogląd, że testy diagnostyczne oszczędzają czas doradcy Dlatego też zgłaszającego się z prośbą o poradę w sprawie wyboru zawodu najpierw bada się testami, a dopiero później porusza się tematy osobiste. Niektórzy doradcy, będąc pod wrażeniem wpływu problemów osobowości na wybór zawodu, są zdania, że na pierwszym miejscu powinno się stawiać poradnictwo w problemach osobistych, a testy stosować tylko wtedy, gdy zgłaszający się po poradę odczuwa ich potrzebę i gdy jest gotów z takiego badania skorzystać (Barahal, Brammer i Shostrom, 1950).

Nabywanie nowych umiejętności – od algebry i łucznictwa po francuski i szermierkę – pomaga stymulować umysł. Nauka dla dorosłych to doskonałe ćwiczenie umysłu, mówi doktor Richard Mohs. Im bardziej nieznany jest przedmiot nauki, tym lepiej, ponieważ nowe czynności stymulują umysł i powodują powstawanie trwałych wspomnień.

Pojęcie cechy jest nieodzownym punktem wryjścia dla empirycznie ugruntowanej teorii osobowości, niezależnie od charakteru tej teorii, lecz profil cech nie jest wystarczającą charakterystyką jednostki. Sposób ich zorganizowania ma zasadnicze znaczenie dla scharakteryzowania danej osoby w jej interakcji ze środowiskiem.

Jeżeli sądzisz, że lekcje języka obcego w szkole były nudne, sprawdź, czy nie wolałbyś lekcji z przystawkami, muzyką etniczną i zapachem pieczonego chleba. Nauka nowego języka to nieustające ćwiczenie dla umysłu.

Test zainteresowań zawodowych należy do narzędzi, które w poradnictwie zawodowym na poziomie kolegium okazały się najbardziej przydatne. Dwa najszerzej stosowane testy to Test Zainteresowań Zawodowych Stronga (Strong Vocational Interest Test) oraz Kwestionariusz Zainteresowań Kudera 3 (Kuder Preference Record-Vocational). Ponieważ pierwszy z tych testów poddano najbardziej starannej walidacji, w poniższym omówieniu uwzględniliśmy przede wszystkim rezultaty uzyskane za jego pomocą.