Monthly Archives Listopad 2015

Franciszek Antoni Mesmer, twórca współczesnej hipnozy, omyłkowo przypisywał jej leczniczą siłę „zwierzęcemu magnetyzmowi”. Aczkolwiek nie ma to związku z magnetyzmem, to zasadnicze twierdzenia jego teorii utrwaliły się.

Politycy i kawiarniani filozofowie robią to codziennie. A dlaczego nie ty? Debata, sztuka racjonalnego argumentowania może wzmocnić zdolność logicznego myślenia i pamięć.

Pracę mózgu niemal całkowicie regulują aminokwasy. Gdy ich poziom jest zrównoważony, wówczas jesteś zdolny do sprawniejszego myślenia. Aminokwasy są cząstkami, z których zbudowany jest organizm. Większość z nas spożywa wszystkie aminokwasy konieczne do zachowania dobrego zdrowia, jednak niektóre z nich są bardziej potrzebne do zachowania dobrej pamięci. Spośród 20 aminokwasów, których potrzebuje organizm, wymieniamy najważniejsze z nich, które mają wpływ na funkcjonowanie mózgu, wraz z sugestiami dotyczącymi diety.

Jak dalece skuteczne mogą być mechanizmy obronne w unikaniu lęku lub zmniejszeniu go i zachowaniu szacunku dla siebie samego? Gdyby mechanizmy obronne nie były choć w części skuteczne, nie utrzymywałyby się. Mogą one dostarczyć nam ochronnego pancerza na czas, gdy uczymy się bardziej dojrzałych i realistycznych sposobów rozwiązywania naszych problemów. Skoro nie potrzebujemy już tej ochrony, znaczenie jej maleje i stawiamy czoło naszym problemom, w coraz większym stopniu uwzględniając wymagania ogólnej sytuacji. Mechanizmy obronne pomagają nam w zadowalającym przystosowaniu się dzięki temu, że:

Szczególne wydarzenia życiowe, jak śluby, urodziny, ukończenie szkoły lub zmiana pracy, pomagają w przypominaniu sobie innych faktów. Jeżeli nie możesz przypomnieć sobie dokładnej daty – na przykład miesiąca lub roku, w którym wprowadziłeś się do swojego pierwszego domu – pomyśl, co się jeszcze wydarzyło wówczas w twoim życiu.

Wino działa korzystnie na serce, a jego degustacja – na umysł. Degustacja wina może być pomocna w rozwijaniu umiejętności krytycznego myślenia, zdolności werbalnych i wiedzy ogólnej. Niezależnie od korzyści w życiu towarzyskim!

Maszyna „białego hałasu” zagłuszając dźwięki, może wzmocnić zdolność zapamiętywania. Oto znajoma ci scena: próbujesz zapamiętać czyjś numer telefonu, a dzieci zza rogu wykrzykują twoje imię, zaczyna szczekać pies… i nagle słyszysz w eterze ciąg liczb. Nie jest tak źle, jeśli to zdarza się sporadycznie. Kiedy jednak uczysz się do egzaminu lub przygotowujesz do wystąpienia, wówczas hałas może być irytujący.

Chociaż psychologowie zawsze interesowali się zagadnieniami ewolucji, a laboratoria zwierzęce są standardowym wyposażeniem wydziałów psychologicznych, badania w tych laboratoriach koncentrowały się zwykle na pewnych wąskich zagadnieniach (pewne aspekty uczenia się i odróżniania, wpływ środków farmakologicznych, rola poszczególnych części mózgu), przy czym eksperymenty te przeprowadzano na ogół na ograniczonej liczbie gatunków zwierzęcych, ze szczególnym uwzględnieniem białych szczurów. Badania nad zwierzętami mogą być pożyteczne z dwóch względów. Po pierwsze, posługujemy się niższymi zwierzętami po to, by rzucić światło na problemy ważne dla psychologii człowieka (szczególnie często intencje tego rodzaju przyświecały badaniom w przeszłości). Podobnie w medycynie używa się zwierząt do prowadzenia badań nad metodami leczenia, które później mają być zastosowane do człowieka. Po drugie, psycholog bada zwierzęta ze względu na nie same, stara się zrozumieć ich zachowanie i wzajemne związki między gatunkami, uznając to, co Frank Beach nazwał „równością organizmów”. Stoi więc na stanowisku, że robak, ośmiornica, pająk czy delfin są jednakowo pożyteczne z punktu widzenia możliwości przeprowadzenia porównawczych badań .nad zachowaniem. Ta druga odmiana psychologii porównawczej zyskuje na znaczeniu, częściowo pod wpływem europejskich etologów, którzy wykazali, jak wiele rzeczy można przeoczyć, kiedy nie prowadzi się dokładnych badań nad zwierzętami w ich naturalnych środowiskach. Badania w warunkach naturalnych oraz związane z tym badania w laboratoriach, które ci etologowie prowadza stanowią przyczynek do badań nad ewolucją, ponieważ dostarczają materiału dowodowego dotyczącego powiązań między gatunkami w dziedzinie zachowania. Materiał ten jest uzupełnieniem morfologicznych (tj. strukturalnych) porównań będących dotąd głównym źródłem danych dla teorii ewolucji.

Freud porównał kiedyś problem nauczenia się psychoterapii z nauką gry w szachy mówiąc: „Każdy, kto spodziewa się nauczyć szlachetnej gry w szachy z książek, wkrótce odkryje, że tylko otwarcia i końcówki mogą być przedstawione wyczerpująco i systematycznie, a nieskończona różnorodność ruchów, dokonywanych po otwarciu, nie da się tak prosto opisać. Tę lukę w nauce można uzupełnić jedynie pilnym studiowaniem partii rozgrywanych przez mistrzów. Zasady, które można sformułować dla praktyki leczenia psychoanalitycznego, podlegają podobnym ograniczeniom 1.

Ta postawa zaczęła ulegać zmianie około roku 1950. W roku 1949 ukazała się książka Hebba The organization of behavior (Organizacja zachowania), która wywarła duży wpływ na sposób myślenia psychologów. Chociaż miała ona charakter wysoce spekulatywny, zawierała wiele słusznych idei, proponując pewien rodzaj neuropsychologii, który wydawał się obiecujący. Równocześnie w samej neurofizjologii zaszło wiele ważnych wydarzeń. Nowy hormon, noradrenalina, wzbudził znów zainteresowanie różnicami między strachem a gniewem. Cały układ wegetatywny odpowiedzialny za popędowe i emocjonalne zachowanie poddano ponownym badaniom, posługując się takimi np. pojęciami, jak „układ limbiczny”. Ogólny zespół przystosowania skierował uwagę na reakcje, które pod wpływem stressu zachodzą w całym organizmie. Poznanie mechanizmu pobudzania, działającego poprzez twór siatkowaty, doprowadziło do nowej interpretacji snu, czuwania oraz aktywnego działania. Wiadomość, że pewne włókna efferentne mogą modulować przebiegi afferentne, wywołała nowe zainteresowanie fizjologią procesów zmysłowych i fizjologią uwagi. Odkrycie „ośrodka przyjemności”. w mózgu szło w parze z rozwojem neohedonizmu, czyli nacisku na doniosłą rolę, jaką w motywacji odgrywa przyjemność. Zaczęto badać związek pomiędzy enzymami mózgowymi a zachowaniem przystosowawczym. Odkrycie nowych typów reakcji w den- drytach oraz badania nad komórkami glejowymi otworzyły dalsze nowe możliwości.